Przekształcenie spółki kapitałowej w spółkę osobową

Zgodnie z Kodeksem Spółek Handlowych każdą spółkę handlową można przekształcić w inną spółkę handlową. Aby zmiana formy prawnej weszła w życie muszą zostać spełnione dwa zestawy warunków. Są to wymagania ogólne, wspólne dla wszystkich rodzajów przekształceń oraz wymagania szczególne, charakterystyczne dla spółek z grup spółek osobowych lub kapitałowych.

Do pierwszej grupy wymagań należą: 

• sporządzenie planu przekształcenia wraz z załącznikami i ewentualną opinią biegłego rewidenta,
• podjęcie uchwały o przekształceniu,
• wskazanie wspólników uprawnionych do prowadzenia spraw spółki i do jej reprezentowania,
• wpis do rejestru spółki przekształconej i wykreślenie z niego spółki przekształcanej.

Jeżeli chodzi o warunki szczególne, to przekształcenie wymaga poparcia wspólników reprezentujących co najmniej dwie trzecie kapitału zakładowego, chyba że umowa lub statut stanowią inaczej.

Jeśli docelową formą działalności staje się spółka komandytowa lub komandytowo-akcyjna, zgody muszą udzielić osoby, które staną się komplementariuszami. Ich zgoda musi być wyrażona na piśmie pod rygorem nieważności. Pozostali wspólnicy zostają komandytariuszami lub akcjonariuszami.

Wspólnik, który głosował przeciwko decyzji o przekształceniu i wnioskował o wpisanie sprzeciwu do protokołu, może zażądać nabycia jego udziałów w przekształconej spółce. Takie żądanie należy złożyć na piśmie w terminie 7 dni od dnia podjęcia uchwały.

Do żądania akcjonariusz musi dołączyć dokument akcji lub informację z listy akcjonariuszy. Cena odkupu musi odpowiadać wartości godziwej akcji lub udziałów. Odkup akcji lub udziałów następuje w terminie trzech tygodni od podjęcia uchwały na rachunek własny spółki lub rachunki wspólników pozostających w spółce.

Przekształcana spółka kapitałowa nie może nabywać na rachunek własny akcji lub udziałów o wartości przekraczającej 10% kapitału zakładowego lub 10% ogólnej liczby akcji prostej spółki akcyjnej.

Spółka kapitałowa przekształcana w spółkę osobową musi zamknąć swoje księgi rachunkowe i złożyć zeznanie CIT. Nowe księgi rachunkowe otwierane są w dniu zmiany.

Pełna kontynuacja zachodzi w przypadku podatku VAT, gdyż każda spółka handlowa jest płatnikiem VAT. Nie trzeba również ponownie rejestrować firmy w rejestrze VAT, a jedynie zaktualizować dane.

Dla wielu przedsiębiorców zmiana formy prowadzenia biznesu może być mądrym wyborem. Jest to opcja korzystniejsza niż tworzenie i prowadzenie dwóch podmiotów jednocześnie. Jednak przed przystąpieniem do procesu przekształcenia należy zdefiniować cele i omówić je z prawnikiem specjalizującym się w tej dziedzinie.